Çocuklar yetişkinlerin birer küçük kopyaları olmadığı için hastalıkları da farkı yaşıyor. Görülme sıklığından belirtilerine kadar hastalık farklı şekillerde seyredebiliyor. Çocukluk çağı kanserlerini de yetişkin kanserlerinden ayıran en önemli özelliğinin görülme sıklığı olduğunu hatırlatan Çocuk Onkolojisi Uzmanı Dr. Asım Yörük, çocuklarda akut lösemi, lenfoma beyin tümörleri en sık görülen kanserler olmakla birlikte yetişkinlerde bu kanser tiplerinin sıklığının daha az olduğunu söyledi.
Bununla birlikte çocukluk çağı kanserleri olarak kabul edilen nöroblastom 10 yaşından sonra, retinoblastom 20 yaşından sonra çok nadir görülürken, erişkin kanserlerinin yüzde 75’ini oluşturan karsinomlar ise çocuklarda çok nadir ortaya çıkıyor. Çocukluk Çağı Kanserleri Ayı dolayısıyla önemli açıklamalarda bulunan Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Çocuk Onkolojisi Uzmanı Dr. Asım Yörük, çocuklarda en sık görülen kanser türleri ve belirtilerini anlattı…
EN SIK GÖRÜLEN KANSER TÜRÜ LÖSEMİLER
Çocuklarda yüzde 31’lik görülme oranıyla lösemiler en sık görülen kanserlerin başında geliyor. Uzman Dr. Asım Yörük’ün verdiği bilgiye göre, kemik iliği ve kandan kaynaklanan bu kanser türünün nedenleri olarak radyasyon, benzen gibi kimyasallar, bazı virüsler ve bazı genetik hastalıklar gösteriliyor. Löseminin belirtilerini, yorgunluk, baş dönmesi, nefes darlığı, renk solukluğu, geçmeyen veya tekrarlayan enfeksiyonlar, ciltte morluklar, burun kanaması, diş eti kanaması olarak sıralayan Uzm. Dr. Asım Yörük, ayrıca iştahsızlık, kilo kaybı, gece terlemeleri, ateş gibi genel belirtilerin de gözlenebileceğini hatırlattı.
Çocuklarda lösemi tedavisinde ilk sırada kemoterapi yer alıyor, bazı durumlarda kemoterapiye ilave olarak radyoterapi yapılabiliyor. Ayrıca yüksek riskli, tedaviye dirençli veya nüks eden lösemilere kök hücre nakli de tedavide yer alabiliyor.
BEYİN TÜMÖRLERİNDE TEDAVİ TÜRÜNE GÖRE DEĞİŞİYOR
Beyin ve santral sinir sistemi tümörleri çocuklarda en sık görülen ikinci kanser türünü oluşturuyor. Yüzde 26 sıklıkla görülen beyin tümörlerinin çok çeşitli türleri olduğu için her birinin tedavisinin de farklı olduğunu belirten Uzm. Dr. Asım Yörük beyin tümörlerinin belirtilerini şöyle sıraladı: “Beyin öğrenme, duyu (işitme, görme, koku, tat, dokunma), duygulanım, hareket, organ ve damarları kontrol ettiği için beyin tümörlerinde çok farklı belirtiler ortaya çıkabilir. Baş ağrısı, bulantı, kusma, bulanık veya çift görme, sabit bakış, tekrarlayan otomatik hareketler, nöbet geçirme, baş dönmesi, denge bozukluğu, yürümede zorluk ve cisimleri tutmada zorluk gibi belirtiler vardır.”
LENFOMADA TANI KONAR KONMAZ TEDAVİ İÇİN VAKİT KAYBETMEMEK GEREKİYOR
Lenfomada belirtilerin hastalığın başlangıç yerine göre değişebileceğini söyleyen Uzm. Dr. Asım Yörük, kilo kaybı, ateş, terleme, yorgunluk, halsizlik, boyun, koltuk altı ve kasıktaki lenf bezlerinde şişlik gibi belirtilere dikkat edilmesi gerektiğine işaret etti. Hodgkin lenfoma çocuklarda görülen kanserlerin yüzde 3’ünü, Non-Hodgkin lenfoma ise yüzde 5’ünü oluşturuyor ve süratle ilerleyeceğinden tanı konur konmaz tedavi başlanması önem taşıyor.
KOL VEYA BACAKTA AĞRI VEYA ŞİŞLİK YUMUŞAK DOKU SARKOMLARININ İLK BELİRTİSİ
Vücudun herhangi bir yerinde görülebilen yumuşak doku sarkomları çocuklardaki kanserlerin yüzde 7’sini oluşturuyor. Baş, boyun, karın bölgesi, pelvis, kol veya bacakta başlayabiliyor ve ağrı, şişlik veya her iki belirti bir arada olabiliyor.
NÖROBLASTOM EMBRİYO VE FETÜSÜN ÖNCÜ HÜCRELERİNDEN GELİŞİYOR
Çocukluk çağı kanserlerinin yüzde 6’sını oluşturan Nöroblastomun genellikle bebek veya küçük çocuklarda görülüyor. Hastalığın gelişmekte olan embriyo veya fetüsün öncü sinir hücrelerinden geliştiğini söyleyen Uzm. Dr. Asım Yörük, “10 yaş üzerindeki çocuklarda nadir görülür. Vücudun herhangi bir yerinde başlayabilse de en sık karında böbrek üstü bezinde başlar. Bu nedenle çocukta karında şişlik ve kitle, kemik ağrısı ve ateş şikâyetleri olabilir. Tedavisinde hastalığın evre ve risk grubuna göre kemoterapi, cerrahi, radyoterapi, kemik iliği nakli gibi çeşitli yöntemler kullanılır” diye konuştu.
ÇOCUKLUK ÇAĞI KANSERLERİNİN YÜZDE 5’İNİN NEDENİ WİLMS TÜMÖRÜ
Bir veya her 2 böbrekten köken alabilen Wills tümörü en sık 3 – 4 yaşlarında görülüyor. 6 yaş üstü çocuklarda nadir ortaya çıkan bu kanserin belirtileri arasında karında şişlik, ateş, ağrı, bulantı, kabızlık, idrarda kanama veya iştah azalması ilk sırada yer alıyor.
KEMİK KANSERLERİ DE ERGENLERDE DAHA SIK
Osteosarkom ve Ewing sarkom olarak 2 ana gruba ayrılan kemik kanserlerinin çocukluk çağı kanserlerinin yüzde 3’nü oluşturduğunu söyleyen Dr. Asım Yörük, genellikle de büyük çocuklar ve ergenlerde görüldüğünü söyledi. En önemli belirtisi kemik ağrısı olan kanserde, ağrının geceleri veya hareketle arttığını anlatan Dr. Yörük, tedavi yaklaşımıyla ilgili şunları anlattı: “Ayrıca kemikte şişlik, eklemde hareket kısıtlılığı ve kırık olabilir. Osteosarkom tedavisi cerrahi ve kemoterapidir. Ewing sarkom daha nadirdir. Kemik ağrısı ve kemikte şişlik vardır. En sık kalça kemiği, göğüs duvarı veya uzun kemiklerin orta kısımlarında görülür. Ewing sarkom tedavisi cerrahi, kemoterapi ve radyoterapidir.”
GÖZBEBEĞİNDE BEYAZ VEYA PEMBE GÖRÜNÜM RETİNOBLASTOMU İŞARET EDEBİLİR
Çocukluk çağı kanserlerinin yüzde 2’sini oluşturan bu göz kanseri tanısının genellikle 2 yaş civarında konduğunu anlatan Dr. Asım Yörük, şu bilgileri verdi: “6 yaş üzerinde nadirdir. Genellikle anne-baba veya doktor çocuğun gözünde farklılık fark eder. Retinoblastomlu gözde gözbebeği beyaz veya pembe görünür. Tedavisi cerrahi ve kemoterapiyle gerçekleştirilir.”
HEPATOBLASTOM TANISI ÇOĞUNLUKLA 3 YAŞINDA KONUYOR
Karaciğerin bir çeşit kanseri olan Hepatoblastom, çocuklardaki tüm karaciğer tümörlerinin hemen hemen yarısını oluşturuyor. Nedeni bilinmeyen bu kanser türünün en sık okul öncesi çocuklarda görüldüğünü anlatan Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Çocuk Onkolojisi Uzmanı Dr. Asım Yörük, “Hastaların yarısı hayatın ilk birinci yılında çoğunluğu 3. yaş günlerinde tanı alır. Batında kitle, iştahsızlık, bulantı, anormal kilo kaybı, ishal, sarılık, kaşıntı, ateş ve karın ağrısı gibi belirtiler olabilir. Tedavisinde cerrahi ve kemoterapi vardır.” diye konuştu.