EREĞLİ’DE  VARLAR  YOKLAR YÖNÜYLE GELİNEN NOKTA

-Yaylalarda mazide Konar-Göçerler,Yörükler vardı. Otlaklar ağırlıklı küçükbaş hayvanlarla dolu idi. Ova köylerinde topak ev denilen keçe çadırlarında Türkmen göçerler bulunur organik et ve süt ürünleri üretilirdi ve tüketilirdi.

-Bugün ne Toroslarda Yörükler ve sürüleri nede ovada keçe çadırlarında Türkmenler  doğal turizme yönelik değerlendirilebilecek köy sistemlerini ve  üretimlerini koruyamadılar ,organik üretim yapmıyorlar.

Bunun yerine kitlesel zirai ve süt ürünleri üretimi gerçekleştirilmekte ancak sütte ,ette ,yumurtada meyvede sebzede eldeki  ürünler eski  özellikli ürünler değil.

-Sayı olarak ve kapasite olarak Türkiye’nin  sayılı at çiftlikleri ve at pansiyonları  işletilmekte  regülatör alanında belediyece yapılan küçük bir binicilik alanı var

- Tarım Bakanlığına bağlı üretim odaklı bir hara ve turizme yönelik at binicilik okulu ve TJK yarışlarının yapıldığı  büyük hipodrum yok

-21500 Hektar sulak alan ve kuş gölü Ereğli bölgesinde idi Göl alanının büyük bir kısmı kurulduğundan ,bugün artık yerinde çorak bir toprak tan başka bir şey yok.

-Akgöl ve sulak alanın can suyu kesilmeden önceki son 25 yıllık yağış oranı ortalaması 325 mm iken göle giden can suyunun kesilmesi sonucu nemlenmenin oluşamaması vb faktör sebebiyle bu dönemden sonraki  son 25 yılın  yağış miktarı 282 mm seviyesindedir.

-Gölde ve sulak alanda olması gerekenin otuzda biri oranında su bulunmakta, şehir merkezi bağ bahçe ve ağaçlık alanlar ne yazık ki kurumuş durumda ve sonuçta   yağmurun oluşabilme şartlarında değişiklik oluşmuş ve  yağmurda yok.

 -Orta Anadolu’nun en büyük doğal yolla meydana gelmiş  ceviz ağacı popülasyonu İvriz Çayının  şehre indiği Dereyüzü bölgesinde bulunmakta idi.

-Bugün Dereyüzü bölgesinde nemli havanın bulunmaması ile birlikte Ereğli’de  ceviz üretimi

Yok denecek düzeye indi üretim belki 50 kat azaldı.

-Orta Anadolu’nun beton direksiz en büyük ahşap binası ,Regülatör tesislerindeki Belediyenin yaptığı ahşap Restaurant idi.

-  Belediye Başkanı Aydın Selay dönemindeki yangında kül olan  bu tesisin yerine aynı binanın yeniden yapılması hususunda  ipe un serildi ve bu tesis maalesef yapılmadı.

- Konya Çumra Çatalhöyük’te uzun yıllar arkeolojik   kazıların başında bölgenin turizme ve arkeolojiye kazandırılması için bir Hemşehrimiz ,Ereğlili prof Dr Gülay Sert katkı vermekte.

- Çok sayıda Ören yeri ve Hüyük var. Kayda değer arkeolojik araştırma  ve kazı çalışması yok

- Alman Teknik İşbirliği Kurumu (GIZ) Türkiye Direktörü Ereğlili Gülay Yaşın Islanmaz  iklim değişikliği ile mücadele için Konya'nın Çeltik ilçesine bağlı Küçükhasan beldesindeki Akgöl, Türk - Alman bakanlıklarının işbirliğiyle yeninden hayata döndürülecek projenin başındadır.

-Ereğli Akgöl ve sulak alanın rehabilitesi için  kapsamlı bir proje ve bir  ekibimiz henüz yok.

-Ülkenin en büyük holdinglerinin  birisinin  (Albayrak holding) CEO görevinde bir Ereğlili                oturmakta

- CEO , Doç Dr  Ömer Bolat bey MÜSİAD eski başkanıdır ve MÜSİAD şubesi Ereğli de yok

-Albayrak  Holdinge bağlı önemli tesislerden  biri Ereğli’dedir

-  (Albayrak tekstil) grubunun tesisinde kayda değer  üretim ve istihdam yoktur.

-Mazide , Ereğli il olmaz ise kendimi yakarım diyen her ne kadar bunu gerçekleştirmemiş ise de bu çıkışı yapan duayenlerden bir belediye başkanı vardı.

-Şehirde çok sayıda mahalli yönetim deneyimli siyasetçi bulunmakta. Siyaset dünyasından  pek çok isim ve pek çok partiden mazide  siyaset yapmış  siyasetçiler  önemli kişilikler ve pek çok yeni siyasetçi namzetlerinin ,her biri  yerel medyada gün be gün  boy göstermekteler ama şehrin 50 yıldır beklentisi olan  vilayetliği ile alakalı her ne hikmetse  konuşan tek bir KİŞİ yok.

-Teneke peynir olarak adlandırılan  Beyaz Peynir,Siyah Havuç ve Beyaz Kirazda ülke geneli rekor kabul edilebilecek üretim Obruk peyniri gibi kendine has özelliklerde cezerye ,şekerleme,pekmezli ürünler  vb özgün ürünler ve dünyanın ilk tarım anıtı gibi  turizme konu olabilecek pek çok değer bu bölgede  iken

-Bu ürünler ve değerlere  yönelik tanıtım, festival, girişim ve ülke geneli bir marka  gayreti bulunmamakta.

-Raşit Tolun Hoca tren yolu geçidinde Almanların Türkiye’de yaptığı en uzun Perçin köprü  bulunmakta ve halen kullanımdadır.

-Kentte yaşayanların büyük bir kesimin Bundan haberi yok.

- Ereğli’nin artan tarımsal su ihtiyacını karşılayabilmesi acısından hayati olan kapalı sistem sulama proje düşüncesi ve yatırıma yönelik ilk adımlar var.

- Panko Birlik te kayda değer hisse ağırlığı ile temsil edilen Ereğli’nin ,  birliğe bağlı çok sayıda Ereğlili  pancar ekicisi çiftçisi var.

-Buna rağmen Panko Birlik grubunun  Ereğli gibi büyük bir ilçede istihdam ve üretime dönük tek bir tesisi fabrikası yok

 -Toroslar,Bolkar dağı Ereğli-Tarsus traking parkuru gibi yeni gelişen turizm alanları  var

 -Birkaç dağcılık kulubü dışında geniş halk katılımlı  Ereğli katılımlı faaliyet yok.traking güzergahında yeterli yol ,yeterli lojistik  ve dinlenme yerleri yok.

- Türkiye’nin en büyük siyah havuç rekoltesi var

- Ülke çapında üretim yapan  , isim yapmış ulusal marka olmuş Ereğlili Cezeryesi ve Şalgam

firmamız yok

-Ereğlili gıda mühendisi. Akademisyenlerce kayseri de  peynir altı suyundan şalgam imalatı mümkün hale getirildi.-Ereğli de günlük üretilen 500 ton peynir altı suyunun belli bir değerlendirilebilmekte ise de bu usulde şalgam imalatı  yok

-Ereğli yöresi belirli bir dönem ülke geneli kök boya ile üretim yapılan Aksaray,Konya ,Karaman,Kayseri illeri üretim bölgelerine benzer şöhretli  en önemli halı üretim merkezi idi.

-Şehirde Bakanlıklara bağlı kök boya ve halıcılık araştırma merkezi gibi, Yüksekokul bünyesinde halıcılık bölümü açılması tarzı girişimler halıcılığın ihyası yönüyle çalışmalar eksik kaldığından ciddi miktar üretim ve satışta olmamakta.

- Mimar Sinan’ın kent merkezlerinde yaptığı sadece  6 adet olan kervansaraylardan  bugün ayakta kalan tek eser Ereğli’deki  kervansaraydır.(Rüstem Paşa Kervansarayı)

-Kervansaray turistik amaçlı yada  ,kültür merkezi amaçlı kullanımı  mümkün iken  bir dönem belediye itfaiye binası kullanıldı.  son 30 yıldır kültürel acıdan kullanılamayan atıl bir eser durumunda

 - ülke geneli en yüksek rekoltede beyaz kiraz  üretimi bu bölgededir.

ülke geneli marka olan ve ülke geneli satış zinciri bulunan  beyaz kiraz reçeli firmamız yok

- Rekolte olarak kirazı, domatesi, et üretimi, süt üretimi, elma üretimi önemli yer tutmakta

 – Bunlara yönelik süreklilik arz eden kentin tanınırlığına katkı sağlayacak ve özellikle  etin pastırma sucuk imaline yönelik araştırma ve proje  ve teşvik yok.

-Ulucami ve Kervansaray dışında köprü ,türbe,Haremeyn vakfı ve çeşitli  Harap Osmanlı Tarihi bina ve kent mimarisini temsil eden binalar han,hamam ,köprü ve eserler var.

- Eski Konak ,Eski Eser,türbe ,Tarihi Sokak Restorasyonu şekliyle kapsamlı restorasyon çalışması yok

-Şehirde 40 bin bisiklet ve yarım asırlık  yaygın bisiklet kültürü var

-  düzenli Bisiklet yolu ve etkinlikleri yok

 Konya’daki üniversiteye bağlı 2 fakülte ve 2 yüksekokul var

- Civar İller 25  yıllık süreçte üniversiteleşerek  öğrenci sayısını 10 kat artırdı.

 Ereğli’de  kentin büyüklüğü ile orantılı yeterli öğrenci sayısı  ve yeterli öğretim üyesi maalesef  yok

 ve Üniversitenin kurulabilmesi yönünde faaliyet göstermesi gereken kesimlerce  ciddi bir gayret ve çalışma bulunmamakta.

- 3 Büyük ilde ve toplamda 6 şehirde Ereğli derneği var

 Bu derneklere  yönelik sinerji oluşturacak siyaset üzeri bulunabilen  dernekler federasyonu yok-

- 5 kentte Ereğlili öğrenci  yoğunluğu bulunmakta ise de

 Ereğlilerin sahipliğini yaptığı işlettiği, bu kentlerde   bir öğrenci yurdu yok

 -Kent merkezinde bazı kamu kurumu yöneticileri hariç  Ereğlili sivil toplum örgütleri başkanları ,Dernek başkanı, Oda başkanı, Muhtar vb  görevlerdekilerin yaş ortalaması 50-55 yaş üstü

- Kentte binlerce üniversite mezunu , nitelikli ,kendini yetiştirmiş gençlerimiz var, kentte değişime direnç nedeniyle bu tarz  görevlere namzet olanlar var ise de görev alabilenler  henüz yok.

-Türkiye’nin en geniş sulak alanında sazlık kamış üretimi var

Hediyelik eşya ,yalıtım ,dekoratif malzeme ,Ney vb üretim  değerlendirmelerde ön plana çıkabilme gayreti ve arayışı yok

- Şehirde kendini Bekdik , Kakcı, Macır ,Tatar, Çayan, Dağlı,Çerkez, vb hisseden var

-Ben bu  kentliyim, bu Şehirliyim,Ereğliyim diyen düşünen, hisseden  artık maalesef  yok

- Avrupa’nın en büyük tur operatörü Ereğlili(Vural Öger)

-Ereğlili önemli turizmciler olmasına rağmen  Ereğli’ye uğrayan turlar yok ,kentte konaklama ,destinasyon yok  turizm aktivitesi yetersiz ve istenilen düzeyde çalışma yok

 -Belkaya,  Sulukuy  Çatmata  Egrikuyu  ile Toros yaylaları iç turizme yönelik çeşitli imkanlar   sunmakta

-Yaylalara yönelik altyapı ve tanıtım ve turizm konaklama tesisleri  az ve yetersiz.

-Ereğli merkez mahalleleri yapımı roma dönemlerine kadar uzanan ve şehri 4 koldan geçen arklar sayesinde bağlık ve bahçelikti ,bu mahallelerde yaklaşık 500-800 bin civarında ağaç vardı .Şehrin yeşil Ereğli ismini alması bundandır.

-Bugün Doğal sebze ve meyve yetiştirilen bahçeler ve şehre bu yeşilliği ,güzelliği veren ağaçlar ,yeşil alanlar maalesef  bugün yok

-Geleneksel Selçuklu ve Osmanlı mutfağının ve et ve hamur işlerinin hakim olduğu bir şehir mutfağı bulunmakta ,Türkiye Aşçılık milli takımı başkanı Ereğlili Rafet İncedir.

-Yerel mutfağımıza yönelik  kitap ,yayın çalışması ,araştırma ve mutfak etkinlikleri henüz yapılabilmiş  değil

-Şehirde ciddi sağlık sorunu kabul edilen çok sayıda kalp hastası var ,

-Kriz ve kroner bakım gerektiren  durumlarda  hastaların gidebileceği Kroner Yoğum Bakım Ünitesi henüz yok

 Eregli’yi doğudan batıya gecen şehri çeşitli yönleriyle farklı kılan 3 ark var

- Demirköprü arkı halen kullanımdadır.

Kentin yazın serinlemesine katkı veren ve merkezi bahçelerin sulanabilmesine

 imkan sağlayan diğer Tarzan Uzun ve Gülbahçe-Üçgöz arkları artık  yok.

Sümerbank dokuma fabrikası kurulması sırasında Elagöz bağlarında  kuraklık dönemleri için  tedbiren açılan tuğla döşemeli  derin su kuyuları içi toprakla doldurulduğundan bugün maalesef yok

- Şehrin ülke geneli en çok tanınan ismi orman gönüllüsü, orman dedesi Rahim Demirbaş Hoca var

-Hoca tüm mal varlığı bu amaçla harcamıştır. kentten ,kamu ve özel sektörden yeterli destek ve duyarlılık uzunca bir zamandır beklenilmesine rağmen hala yok.

- 200 bini Ereğli dışında ve 15 bini yurt dışında bulunan çevresi ve hiterlandı ile 175 bine merkezi  ,toplamda 400 bin nüfusa hitap eden  bu kadim şehrin

- Önemli konularda  50 yıla yakındır radikal kararlar alamamıştır., Şehir ekonomisine yeni bir yön verememiş haliyle iklim, ekolojik dengenin bozulması, çevresel problemler, issizlikte, eğitim  yönüyle turizmin geliştirilemesi  yönleriyle geride kalmıştır. Gerekli olan sektörel değişiklikleri kamu ve özel sektör yatırımları gündemine almadan tartışmadan daha  öncelikle de ortak paydalarda buluşmadan, iletişimdeki eksikleri, dayanışmayı, birlik ve beraberliği sağlamadan  sektörel  gelirleri artırmak  büyüyen sorunları çözebilmek  ne yazıkki mümkün görünmemektedir.

 KOCA KENTİN VE SON 50 YILIN  BELKİ DE  KISACA ÖZETİ  BUDUR.

Sağlıcakla kalın

Mustafa Özyıldız

Kastamonu Üniversitesi