Divle antik cağlardan belli bilinen önemli bir yerleşke olup Torosların geçiş bölgelerine yakın bir hat üzerindedir. Kalesi ve kaya içi oyma evleri meşhurdur.

Karamanoğlu beylikler döneminde yazlık başkentlik yapmıştır , Cem Sultanın kardeşi ile taht kavgası sebebiyle Rodosa kaçışından önce divle yazlık sarayında 2 yıl kaldığını bilmekteyiz ,

Atçekenoymakları ve Karamanoğluna bağlı aşiretlerin ve yörüklerin iskan edildiğidivlenin önemli bir yerleşim olduğu dönemde bölgeden Osmanlı ordusu için savaş atlarıüretimi  ve sulak alanlara yakınlık nedeniyle orduda nakliye aracı olarak kullanılan  camız yetiştiriciliği ön planda gelmiştir.

1833 lerde Kavalalı Mehmet Paşanın Osmanlı ordusunu yenip bölgeyi kontrolü ile Divle ve yöresine Helimoğullarından  Mehmet ağayı  yerel yönetici  olarak atayıp vergi toplatmıştır.

Sonraki dönemlerde Konya Sancağı Ereğli Kazasına bağlı nahiye statüsü elde etmiştir.Toroslar bölgesi ve Ayrancı'nın ova tarafındaki 10-15 köyün divledengöçlerle ayrılma nüfus olduğunu ve bugün itibariyle Ereğli nufusunundayaklaşık beşte birini oluşturduğu tahmin edilmektedir.

Gelelim divlenintürkiye genelinde bilinen ürününe "Türk Rokforu" olarak anılan Divle Obruk Peyniri'nin tarihçesinin 700 yıl öncesine dayandığına dair rivayetler bulunmakta. Hatta öyle ki halk arasında, Rokfor peynirine özelliğini veren küfün, Divle'den götürüldüğüne ve Obruk peynirinin Rokfor'a kaynaklık ettiğine dair bir düşüncede sık sık söylenmekte.

Fransızlar ülkelerinde üretilen peynir çeşitleriyle gurur duyarlar. Charles de Gaulle’in başkan olduğunda söylediği, “246 çeşit peynir üretilen bir ülkeyi idare etmek elbette zordur” cümlesi de bu övgünün ifadesi bir mizah gibi bu sözden türkiyede Ereğli'de kendi hissesine düşeni almalı

Aynı şekilde, 2. dünya savaşı sırasında Almanların Fransa’yı işgali üzerine, müteffik kuvvetlerden İngiliz Kay Harrison, Fransa birlikleri komutanı Remy’ye;

Merak etmeyin demişti. 200’ün üzerinde peynir üretebilen bir ülke hiçbir zaman ölmez.

Övünmekte haklılar. Fransız peynirlerinin ünü tüm dünyada biliniyor. Sevilerek yeniliyor. Bir çoğu çiğ sütten yapılıyor. Amerika’nın ithal yasağına rağmen Fransa, asırlardır süren geleneksel peynir üretimini değiştirmedi. En çok bilineni, küflü peynir ya da mavi peynir olarak bilinen meşhur “Rokfor”. Dünyanın en meşhur peynirlerinden biri olan Fransız rokfor peyniri, ülkenin güneyinde, Masif Santral dağlarının eteklerinde aynı isimle anılan “Roquefort” kasabasının bol süt veren, zengin bitki örtüsünün kapladığı otlaklarda beslenen koyunların sütünden yapılıyor. 1925 yılında coğrafi işareti alınmış. 1996’da çıkarılan kanunla menşei koruma altına alınmış.

Ülkemizde Kaşar peynirinin yapılmadığı ve Beyaz Peynir naklinin zor olduğu bölgelerde eskiden, yağ üretiminden artan yağsız sütün değerlendirilmesi  yöntemi Tulum peyniri  üretimini zorunlu kılmıştır  zamanla büyük şehirlerin bu peynir türüne ilgi duymasıyla büyük ölçekte üretimde gelişmiştir.

Divle tulum peyniri, Toros Dağları’nın kuzeye, İç Anadolu’ya bakan yamaçlarında bulunan Divle (Üçharman) Köyü ve çevresinde üretilen ve yöreye yakın olan şehirlerde sevilerek tüketilen mahalli peynir çeşitlerinden birisidir. Divle tulum peyniri hemen hemen tamamıyla aile tipi işletmelerde ve küçük mandıralarda babadan kalma yöntemlerle üretilmektedir.

Bölgede doğal yollarla oluşmuş olan obruk peynir’ede ismini vermiştir,, yüzeyden 55 metre derinlikte ve 200 metre uzunluğundadır doğal bir soğuk hava deposu özelliklerine sahiptir 5-6 ay süreyle mağaraya bırakılan peynirler eşsiz lezzetlerine ulaşana değin bu obrukta olgunlaşmaktadır, Kışın son derece ılık, yazın ise 4-5 derece civarında seyreden serin hava sirkülasyonu ve % 80-85 civarında seyreden nem oranı bu doğal ortamı destekleyen 2 önemli unsurdur.

Peynir yapımında önceleri sadece koyun sütü kullanılırken; bugün diğer sütlerin de kullanılmaktayız. Ancak randımanın, koyun sütü kullanıldığında daha yüksek olduğunu biliyoruz: (%11)

Peynirin yapılış şekli

Son derece zengin floraya sahip Toros dağlarının eteklerinde   doğal ortamda yetişen koyun ve keçilerden elde edilen peynir(teleme)  ufalanarak; keçilerden çıkarılan tulumların içine ellerle veya" küsküç" denilen ağaçtan yapılmış sopalarla, hava almayacak şekilde bastırılarak doldurulur. Üzerlerine tuz eklenir ve ağızları dikilir. . Divle tulum peynirinin üretiminde diğer tulum peynirlerinden farklı olarak peynir telemesi yıkanmaktadır.Tuzun fazla olması durumunda peynirler tam olarak olgunlaşamaz; bu durumdaki peynire halk arasında"keşleşmiş" veyahut ‘’acımış’’ denir.

Mağaradan Sofraya Namı Değer Türk Rokforu

Eski dönemlerde  Peynir mayası, süt kuzusu veya süt buzağısının dört gözlü midelerinin kıtna diye adlandırılan ve barsakla birleşen dördüncü gözünden yapılırdı. Maya yapılmak üzere kıtna’sı alınacak kuzu veya buzağının ot yememiş, ana sütünden başka gıda almamış, en çok iki haftalık yavru olması lâzımdı,

Böyle bir yavrunun kıtnası ile yapılan maya o kadar kuvvetlidir ki bir gram kuru maya ile 6 ton litre süt mayalanabilir idi, günümüzde bu maya kullanılmamaktadır,.tekrar bu usule ve bu mayaya dönülmelidir ,günümüzde peynirlerde kullanılan  hazır mayalardabazı terettütlerin olduğunu hepimiz biliyoruz. Tulumların doldurulması işleminden sonraher yıl tüm köyden elde edilen  70-100 ton peynir Nisan-Mayıs aylarında bu obruğa üzerlerine peynirlerin sahiplerine özgü numaralar içeren etiketler iliştirilerek topluca konmakta, deri tulumlar Ekim ayında da  obruktan çıkarılmaktadır.

Peynirlerin olgunlaştığı yaz aylarında ısı 4-5 derecedir. Peynirin özelliği ise organiktir. Küçükbaş hayvanlar doğal ortamda otlatılmakta, yem verilmeden doğadaki bitkilerle beslenmektedirler. Organik bir beslenme vardır ve bu sütten elde edilen peyniri  essiz kılmaktadır.

Nisan-Mayıs aylarında obruk içerisine konan peynirlerde öncelikle derinin üstü beyaz ve açık mavimsi bir küfle kaplanmaktadır. İlerleyen 4-5 ayda tulumun üzerini kırmızı bir küfe dönmektedir. bu küf peynirin içine geçmez. Ekim-Kasım aylarında da olgunlaşan tulum peynirleri obruktan çıkarılır ve satışa sunulur hale gelmektedir.

Hatice Özyıldız

Kastamonu üniversitesi

Hukuk müşaviri